Springe zu MainSpringe zum Ende
Zur Startseite gehen (Dekorationselement: Rhodomans Kopf)
RhodomanologiaDas poetische Werk von Lorenz Rhodoman bis 1588
Dekorationselement: Rhodomans Hände schreiben auf einem Blatt Papier.

Apparate

Sachanmerkungen


  • (1)Der Ortsname „Ephyra“ findet sich zuerst bei Homer (Il. 6,152) und wird traditionell mit Korinth identifiziert. Vgl. auch Apollod. 1,85.
  • (2)Periander, der Sohn des Kypselos und Tyrann von Korinth, galt als einer der sieben Weisen.
  • (3)Sisyphos gilt als mythischer König (vgl. Il. 6,152–154) und Gründer Korinths (Apollod. 1,85).
  • (4)Korinthisch; nach dem Isthmos (der Landenge) von Korinth.
  • (5)Meeresgöttin; hier metonymisch für „Meer“.
  • (6)Der Name Deo für Demeter erscheint auch in einem der dorischen Gedichte Theokrits (Theoc. 7,3).
  • (7)Älterer Name für Sizilien. Vgl. Thuc. 6,2,2.5; D.S. 5,2,1 et al.
  • (8)Die Anordnung der sizilischen Städte folgt keinem geographischen Prinzip: Megara, Katane (heute Catania), Hybla, Messene (heute Messina), Syrakus und Leontion/Leontinoi (heute Lentini) liegen im Osten Siziliens, Drepanon (heute Trapani) und Panormos (heute Palermo) im Nordwesten und Akragas (heute Agrigento) im Süden.
  • (9)Gemeint ist Tarent, das nach der historiographischen Tradition der Griechen unter Führung des Phalanthos von spartanischen „Partheniern“ („Jungfrauenkinder“) gegründet wurde (z.B. Paus. 10,10,6 ‒ 10; Hor. carm.s 2,6,11f.).
  • (10)Gemeint ist die durch einen Hufschlag des geflügelten Pferdes Pegasos entsprungene Hippokrene („Pferdequelle“).
  • (11)Vielleicht eine Anspielung auf die Verstirnung Arions und des Delphins. Siehe Hyg. fab.s194,8, vgl. auch Hyg. astr.s2,17; Ov. fast.s 2,117f.
  • (12)Eisvögel. Man glaubte, dass während ihrer Brutzeit auf dem Meer Windstille herrsche. Siehe K. Wernicke: Art. „Alkyonides“, in: RE I/2 (1894), 1583.
  • (13)Gemahlin des Nereus und Mutter der Nereiden. Hier metonymisch für das Meer. Vgl. Verg. ecl.s10,5.
  • (14)Mit ihrem Bruder Okeanos gilt Tethys Homer als Stammmutter der Götter (Hom. Il. 14,201), Hesiod reiht sie dagegen unter die Titanen (Hes. Th. 136). Hier ist sie wie häufig in späterer Dichtung metonymisch für „Meer“ gebraucht. Vgl. Hermann 1805: 814.
  • (15)Tainaron (lat. Taenarus), Vorgebirge im Süden der Peloponnes.
  • (16)Lakonien; nach König Oibalos, dem Vater des Tyndareos.
  • (17)Fluss in Lakonien, der durch Sparta fließt.
  • (18)Wörtlich: „mit gemeinsamer Seite oder Rippe“. Letzteres könnte eine Anspielung auf den biblischen Schöpfungsbericht sein. Vgl. auch unten V. 919.
  • (19)Leda war Tochter des Thestios und der Eurythemis.
  • (20)Tyndareos war Sohn des Oibalos und der Bateia.
  • (21)Die berühmte Geschichte von Aphrodites Ehebruch mit Ares wird von dem Sänger Demodokos bei den Phaiaken in der Odyssee berichtet (Hom. Od. 8,266–366).
  • (22)Spartanisch; nach der Stadt Amyklai in Lakonien. Beiwort Ledas ist es auch in Stat. silv.s2,1,111.
  • (23)Fluss in Ionien (heute Türkei).
  • (24)Die Filiation ist seltsam: Gemeinhin gilt Ganymed als Sohn des Tros und Bruder des Ilos. So erscheint er auch in Rhodomans Troica. Siehe Rhod. Tro.2 94f.: Τρῳὸς δ’ αὖ τρεῖς παῖδες ἀμύμονος ἐξεγένοντο, / Ἶλός τ’ Ἀσσάρακός τε καὶ ἰσόθεος Γανυμήδης (= Hom. Il. 20,231f.). Hier spielt Rhodoman wohl auf eine alternative Genealogie aus der Ilias parva an, wonach Ganymed der Sohn des Laomedon (des Sohns von Ilos) war (Il.Parv. fr.s29,4 Bernabé = Schol. E. Tr. 821).
  • (25)Paris, Sohn des Trojanerkönigs Priamos. Er gewann Helena bei dem berühmten Paris-Urteil.
  • (26)Quelle in Delphi.
  • (27)Offensichtliche Anspielung auf die Orpheussage.

Textkritischer Apparat


Griechisch

  • 1‒4utrum sit Rhodomani an Neandri, non liquet. redolet autem magis Neandrum, quippe qui hoc dicto saepius utatur.
  • 5ναυσί L
  • 6δὲ ἑ L
  • 7ὑπεκ L
  • 7ἀρωγᾷ Gärtner (cf. Hom. Il. 4,408; A.R. 1,951): ἀγωγᾷ L
  • 12παλίσσοον Gärtner (cf. Nonn. D. 25,535; AP 1,49,2): παλισσόον L
  • 13λησταῖς L
  • 16Δή τότε L
  • 17πτολίεθρω L
  • 29ὣς possis more hodierno
  • 31Αντίμενοι L
  • 44αὐτῶ L
  • 47ἐμιν L
  • 52δός ἤϊα L
  • 54Μὴ L
  • 55χρῄσδοντι scripsi (cf. versionem Lundii: desideranti ): χρῄσδοντε L
  • 63σκοτοέσσα L
  • 66ἐπ’ L: ἐν suspexit Gärtner, sed cf. infra v. 526
  • 68οὔποκά scripsi (vide infra v. 204): οὐπόκα L
  • 69καί L
  • 72Αστεα τ’ L
  • 74πακτίδι᾿ L
  • 83πολιέσσιν L
  • 85πρόπομπος L
  • 87Αἲεν L
  • 104ἁλιδρομίας (an ἁλὶ δρομίας?) scripsi: ἁλίδρομίας L
  • 105ἄλλα suspexit Gärtner
  • 107μήμ’ L
  • 109λαιμῶς L
  • 117Τοῖά φατ’ L
  • 130ὁδ’ L
  • 130ἔρχεν L
  • 133ἠΐα L
  • 134ἅρμεν’ L
  • 139δὲ οἱ L
  • 142δὲ οἱ L
  • 142θάσευς L
  • 145ἀνδρώποισιν L
  • 147ἕςδετ’ L
  • 150Αδὲ L
  • 150διατμοίγησ’ L
  • 152Σικελικαῖσιν L
  • 155μεγακατέος L
  • 156Εκβάς δ’ L
  • 158τοιά δ’ L
  • 160ἄλσεάθ, L
  • 162φυσιζόον L
  • 166Μᾶτερ’ L
  • 171αἰδῶ exspectaveris, sed vid. infra v. 243
  • 172προβίβας δε L
  • 183ὅγ’: ὃγ’ L
  • 186Ἀκραγαντινῶν L
  • 189μοίσῃς L
  • 194χρυσόν L
  • 208Ενθά δ’ L
  • 209ἂν L
  • 209Φαλάνθω debuit
  • 221δίδουδ’ L
  • 223ὁδ’ L
  • 230οἱ L
  • 232πολυκλαΐδα L
  • 235λαχάοιεν L
  • 237τοπάρος (= τὸ πάρος) scripsi: το πάτρος L
  • 249ἃν Gärtner: ἂν L
  • 249λοχάει᾽ L
  • 253Οἱ L
  • 255ἃν L
  • 256ἐπειὴ L
  • 263ὅν L
  • 265ἔστε με: Εστέ με L
  • 265ἕλῃσι scripsi (coll. v. 554): ἕλησι L
  • 266Εΐσας L
  • 267an ὣς ?
  • 273ὅπᾳ possis
  • 277τὰ οἱ L
  • 279ὡς L
  • 282αὑτῷ L
  • 282τάδ’ L
  • 283γὰρ οἱ L
  • 289ἁδ’ L
  • 292an ἀείρας ?
  • 295Αδ’ L
  • 298οὐκέτι possis
  • 303ὅτεων κε L
  • 306δ, L
  • 306an ἀγειραμένοισιν ?
  • 308μῆτιν Gärtner coll. Nonn. D. 36,443: μῦθον L (cf. Hom. Il. 3,212)
  • 311Τόν δε L
  • 312κρυερῶσ’ L
  • 317κολοιὸς L
  • 322ὦγαθέ scripsi (ft. voluit ὦ’ γαθέ): ὦγἀθὲ L
  • 324ὣς σφι L
  • 329ἰδρώοντες L
  • 333οὐφύγεν L
  • 336κτῆσθαι L
  • 338οἱς L
  • 338Εολπας L
  • 339δελφῖνες τε L
  • 340ἔξεσται L
  • 345ἀλάλυκτο scripsi coll. Q.S. 14,24: ἀλάληκτο L
  • 346Μειλιχήοις L
  • 355ἐπὶν L
  • 356Κορίνθων L
  • 361βλάφος L
  • 361παντᾶ Gärtner coll. v. 298 et al.: παντά L
  • 364τρίσταλας L: τρὶς τάλας ft. scribendum
  • 380ἀλλ’ L
  • 398σκοπία L
  • 401ἀποφθίη L
  • 404εἳματα L
  • 407παρηγόρον L
  • 409an ὣς ?
  • 419ἠῴοισιν (cf. ThGL I, 628 C): ἠώοισιν L
  • 428εὐκροτέοντι L: possis et ἐυ-, sed cf. v. 44 de hiatu (οἱ αὐτῷ)
  • 429νέκτορος L
  • 431πάκτιδος L
  • 432ποῖμ’ L
  • 444ἦστε scripsi: ἦσθε L: ἧσθε delibero
  • 449ἅν L
  • 450Εὐπτερος L
  • 450ὠδὰν L
  • 452καταπτημμύροντι L
  • 453αἴλινον exspectaveris
  • 457ἐρυκανάα L
  • 458κείνασγε L
  • 460ἀφύκτῳ scripsi coll. Q.S. 11,276sq.: -ω L
  • 461τάτ’ L
  • 467ὡς L
  • 476ἕν L
  • 481αἴσᾳ Gärtner (cf. etiam Lundii versionem Latinam: Jove sic volente ): αἶσα L
  • 488βιαιμόροιο L
  • 488οἰδματα L
  • 495Εοῖ L
  • 495κρανίον Gärtner: κράνιόν L
  • 497ὑπεδέγμενον L
  • 500ἀολλοπόδων L pace Hesychii: ἀελλο- exspectaveris (Gärtner)
  • 502λεπταῖς Gärtner: -τοῖς L
  • 546δαλήματ’ L
  • 550ἀλιτροφόνοισι suspexit Gärtner
  • 552Εισοράα L
  • 553Οψέπερ L
  • 553τάνδ’ L
  • 553ἀλεύαται L
  • 554κρυβηδὸν L
  • 557πλοὸν L (num πλοῦν ?)
  • 562οὔτε L: οὐδὲ Gärtner
  • 563Φυσιόων’ L
  • 570οἱ ῥα L
  • 574Παλάμᾳ L
  • 576ὁρώην L
  • 579οὐ φθόνος scripsi: φθόνος L (metro repugnat)
  • 589Εικαὶ L
  • 589πλῶτες scripsi coll. Opp. H. 3,63: πιλῶτες L
  • 589post ἔδεσμα graviter interpunxit L, ego cum v. sq. coniungo (δ’ non obstat, cf. KG II, 275–277 [§ 532])
  • 591Αναρίθμιον L
  • 596προσπτυξεῦται L
  • 599ἐν ταῦθα L
  • 600ἀμοιβαία L
  • 606Αμβροσιᾴ L
  • 608Παπτανέουσι μ’ L
  • 611Κηληθαιῷ L
  • 614παρεςδόμενος L
  • 618ποντόπλανοι L
  • 620τὶς L
  • 626ταῖσι L, sed ft. corruptum: ταῖσί τε vel ταῖσι δὲ tentaverim
  • 627Καλκοπαγεῖ L
  • 630βραχύαις L
  • 632Δεὺτε L
  • 632λαχόμεν L
  • 635χρυσέῳ … πλάκτρῳ L: ft. -ω … -ω coll. h.Ap. 185
  • 641Αλκύονες L
  • 641αἵ L
  • 642κατηπίαατ’ L
  • 643πελάγευσ L
  • 648πτίλλοις (= πτίλοις) scripsi coll. v. 137 Κυψέλλου: πτήλοις L
  • 650ἀτάσθαλον Gärtner: ἀτήσθαλον L
  • 651τονδ’ L
  • 652Νυμβᾶν L
  • 652τρᾳπέζαις L
  • 653ἐν δ’ L: ἔν τ’ suspexit Gärtner
  • 654κινυροῖσιν L: μινυροῖσιν delibero coll. Theoc. 13,12
  • 658πνιθεὶς L
  • 668ὑπ’ L: ἐπ’ vel ἐν delibero
  • 673μοι scripsi (coll. v. 681): μοὶ L
  • 673ἀλητροὶ L
  • 677κακὸν L
  • 677ἐχέφρενος L
  • 677ἀτῆσαι L
  • 678αἰνεσίαν τε scripsi (vid. ed. Aldinam Argonauticorum Apollonii 1521, 84v = A.R. 4,646 habet αἰνεσίῃσι pro ἐννεσίῃσι): αἰνεσίαντε L: αἰνέσιάς τε Gärtner
  • 683ὥς κεν Gärtner (cf. v. 1127): ὥσπερ L
  • 691δε L
  • 693γὰρ οἱ L
  • 695Ασμα L
  • 696δὲ τις L
  • 702φόρμισδέ Gärtner: φόρμις δέ L
  • 703ἄμμι Gärtner: Αμμε L
  • 709χηλᾶν L
  • 709κευθμῶνες L
  • 720λυρῳδῶ L
  • 731χορητίδες L
  • 737θελγομένω L
  • 737ὧ δέκεν L
  • 738παρφᾶσθαι L
  • 742ὀχευμένω L: -μένῳ deliberat Gärtner
  • 747ἰδεειν L
  • 756καί τ’ Gärtner (cf. v. 453): καί δ’ L
  • 761Εὖ τέ L
  • 762post ἀρωγά interpunxit L, ego dubito
  • 767Τὶς L
  • 768ῥέξεις L
  • 769ἐοικότα L, sed metro repugnat (ἐοικότα, ft. etiam θεοῖς γάρ e versu antecedenti fluxisse videtur): ὁμοῖα tentaveris
  • 770τις exspectaveris
  • 778an ἰχθὺν ?
  • 780Τὶς L
  • 784ἁδ’ L
  • 794ὑπέρσχεδον L
  • 796κουροπόδεσσι L
  • 799θυελλομανῆπερ L
  • 802βυθὺ L
  • 813νόνος L
  • 818ποκά L
  • 821διαπρεπές L
  • 825Σφὼ με νυν L
  • 826ἀΐξαντε scripsi coll. h.Hom. 33,13: ἀΐξοιντε L
  • 835δὲ οἱ L
  • 836an αὑτῷ ?
  • 850ὅτοι L
  • 854ἔνθα δ’ Gärtner: Ενθάδ’ L
  • 855κατ’ ἆμαρ possis
  • 866Αδ’ L
  • 867εὐμάκεισπερ L
  • 884τόδ’ L
  • 884τὸ δ’ οὐ πανέωλον L: τὰ δ’ οὐκ ἀνεμώλι’ deliberat Gärtner
  • 894ἑτέρωδε L
  • 900τανδ’ L
  • 902εἰ τις L
  • 903Ησι L
  • 906ἁδ’ L
  • 908προσεῖπον L
  • 911ὀμόφρονος L
  • 915γλυκεσοῖσιν L
  • 919Οἱ L
  • 930Ευρώταο L
  • 938ποτάμοιο L
  • 942οἴστρος L
  • 945ἐϋζώνοι L
  • 946ἐπενήνυθεν L
  • 948μὴ οἱ L
  • 949Ζαλυσύναισιν L
  • 949ὃν οἱ L
  • 951σκάπτρα L
  • 955κάπνοιο L
  • 955οὐ δέ L
  • 956οὐδ’ Gärtner: οὐτ’ L
  • 956πανσκόπος L, retinui monente Pontani: πάνσκοπος debuit secundum LSJ
  • 963ὑπουρανιὰν L
  • 964τῶδ’ L
  • 976πάπησιν L
  • 985ἀείσων L
  • 988Καὶ L
  • 988οι L
  • 993Ὦ scripsi coll. v. 994sq.: εὖ L
  • 1000ἐμιν L
  • 1004γὰρ μοι L
  • 1006δε L
  • 1011φίλης L: ft. φίλῃς
  • 1011κιχέεσθαι L: περιχεῖσθαι deliberat Gärtner
  • 1014ἁλυσκάζοντι L
  • 1014ἐώκει L
  • 1016ἀμχὶ L
  • 1017δε L
  • 1022ἤρας L
  • 1030θοοῖ L
  • 1031ἐξορόθηνον’ L
  • 1034δ’ delendum suspicor
  • 1037ὁδ’ L
  • 1040ἁδ’ L
  • 1045δε L
  • 1049ἄμβλωσσον scripsi coll. Nic. Ther. 33: ἄμβλοσσον L
  • 1053ὁδ’ L
  • 1062λυγρᾶτ’ L
  • 1062ἐκύκησεν Gärtner (nunc malo coll. Rhod. Hist.eccl. 497): ἐκύκωσεν L: ἐκάκωσεν Gärtner (olim scripsi)
  • 1066παλιντρωπῶντο L (cf. A.R. 4,643 familia w): παλιντροπόωντο Gärtner ft. recte (vid. crit. min.)
  • 1072μανᾶν L: ft. μανῶν
  • 1073Ωὰ L
  • 1076ἀγλαΐα L
  • 1077ὡς L: ὣς possis, cf. KB I, 336 (§ 86,7)
  • 1085ἀπόνανται L
  • 1095μάχλαις L: an μάχλοις ?
  • 1105ἔστρεψεν L
  • 1106Ζεὺς τε L
  • 1107Αλλὰ μοι L
  • 1107ἵληκοιτε L
  • 1111βαθυκλύστων scripsi coll. Rhod. Arg. 236: -κλήστων L: -κητῶν deliberat Gärtner
  • 1112Τοῖά δ’ L
  • 1115Οψέ δ’ L
  • 1116ᾐόνα scripsi coll. v. 646: Ηόνα L
  • 1121ἂν (= ἀνὰ) scripsi: ἀν L
  • 1122ἁλοσυδνὰν L
  • 1130ἅν L
  • 1130ἵδος L
  • 1139ἅλμα L
  • 1143ὣς Gärtner: ὡς L
  • 1145ἦνθεσ L
  • 1146οὔτ’ scripsi: οὐτ’ L: οὐδ’ deliberat Gärtner
  • 1149ἑταίρως L: ἑταῖροι delibero
  • 1151τό L
  • 1151ἐὴν L
  • 1156πίσυνος debuit
  • 1157πολὺ κέρδιον: πολυκέρδιον L
  • 1160ἔνι Gärtner (cf. supra v. 667): ἐνὶ L
  • 1161δαινύμενον τε L
  • 1163λόδον L
  • 1165κεκοτήοτι L
  • 1171ᾇχί L, sed alibi semper ἇχι
  • 1176τοί L
  • 1182ὑπεσμαρᾀγει L
  • 1183Οψέ δ’ L
  • 1185μελανωπόν debuit
  • 1188διεκπροαλὲς L
  • 1188μενοινᾶν L: μενοινῶν malim
  • 1192ἁδ’ L
  • 1205τ’ scripsi: τε L
  • 1207ὡς L
  • 1207ἐειπον L
  • 1209ἀποτρίοπτος L
  • 1211ἐνθά δ’ L
  • 1212ῥιθίων L
  • 1214οἱ L
  • 1217οἱδὲ L
  • 1231Ωδὰ L
  • 1232Καί περ L
  • 1233Ωδὰ L
  • 1238μοῖταν L
  • 1248μετ’. L

Similienapparat


→ Zum Similienregister

Griechisch

Springe hoch zu Main