Apparate

Gedicht Nr. 1

Sachanmerkungen

---

• (1)Zur theologischen Deutung, dass Gott die Frevler mit Verblendung straft, vgl. auch Rhod. Tro.²; Arion 389f. Im Kontext der Periochen ist dieser deutende Einschub Rhodomans bemerkenswert.
• (2)Dieser nachtragende Epilog mit Nennung der Buchnummer hat sonst kein Äquivalent in den Quintus-Periochen und Rhodomans Ilias parva. Ob es sich um eine spätere Ergänzung handelt oder um eine Art Reaktion auf Quintus’ poetologisches Binnenproöm in Q.S. 12,306–313, welches den Katalog der Kämpfer im trojanischen Pferd eröffnet, muss offenbleiben (Rhodoman hat Quintus’ Binnenproöm gesondert in dem Widmungsgedicht an Eberhard von Holle aufgegriffen; siehe Rhod. Quint.praef. 128–137). In den späteren Bearbeitungen der Quintus-Periochen in der Ilias parva ist der Epilog weggelassen und die erwähnten Szenen (Götterkampf, Einstieg der Kämpfer ins Pferd und Ermordung der Söhne des Laokoon) durch neue Verse in die Perioche integriert. – Die Formulierung Λαοκόωντος … ὄλεθρον/fatum lacrymabile Laocoontis passt eher zu der Darstellung Vergils, bei dem sowohl Laokoons Kinder als auch er selbst von zwei Schlangen getötet werden. Bei Quintus hingegen sterben eigentlich nur die Kinder, während Laokoon mit Blindheit gestraft ist. In der Ilias parva-Fassung wird dies deutlicher von Rhodoman ausformuliert.

Textkritischer Apparat

---

Griechisch

• 1–2 Κάλχας—ἐνίψας] Κάλχας δ’ Ἀργείων βουληφόρος ἠδὲ προφήτης LH
• 1ὅς Q
• 4τέλος H: τέκος QL
• 7 ἦε] ἔσκε H
• 9ἥ scripsi: ἣ H: ἡ QL
• 9σφιν LH: σφὶν Q
• 12ὃς LH: ὁς Q
• 13δὲ H: δε QL
• 13ἔκφατο scripsi coll. Q.S. 12,24: ἔκφρατο QL: ἔφρασε H
• 15τῶ Q
• 17τῷδ’ Q
• 17ἑτεροφρονέοντι scripsi coll. Rhod. Il.parv.Quint. 13,31: ἑτεφρονέοντι QL
• 19 μόθῳ κάμνουσιν Ἀχαιοῖς] Διὸς δ’ ἀπάνευθεν ἐόντος / ἀθάνατοι μάρναντο καταντίον. οὐδὲ γὰρ αὐτὸς / ἀτρέμα μεῖνεν Ὄλυμπος ἀγαυῆς εἵνεκα Τροίης. / τῶν δ’ ἐνοπὴν Θέμις ἔσχε Διός τ’ ἀνιόντος ὁμοκλή. LH
• 22ἑταίρους H: ἑτέρους QL
• 24ᾐόνας H: ἠόνας QL
• 26ἐγκύμονος H: ἐγκύμενος QL
• 28ὃς LH: ὅς Q
• 29Ἀχαιοὺς H: Ἀχαίους QL
• 32οἳ H: οἱ QL
• 33Τενέδῳ H
• 34–37 δόλῳ—τεράεσσιν] μέγαν γὰρ ἐς ἴππον ἔβησαν / κάρτιστοι, λαὸς δ’ ἐπενίσσετο γείτονα νῆσον / αὐτῷ σὺν βασιλῆϊ· Σίνων δ’ ὑπελείπετο μοῦνος / ἄγχι δόλου. καὶ Τρῷες ἀολλέες ἐκπροχύθησαν / ἄστεος οὐλομένοιο καὶ ἀνέρι πίστιν ἔχοντες / κερδαλέῳ τειχέων διεσείρασαν ἔγκυον ἵππον. / Λαοκόων μὲν ἔεργεν, ἐπεὶ δόλον ἐφράσατ’ εἶναι / ἐκ Δαναῶν, ὀλοοῖς δ’ ὑπὸ νεύμασι Τριτογενείης / ἀμφότερον γλυκερῆς μὲν ὁμοῦ νοσφίζετ’ ὀπωπῆς / καὶ παίδων, οὓς θεσπέσιοι βρώξαντο δράκοντες. / πῆμα δ’ ἅμα στοναχαῖς καὶ ἀτειρέσι φαῖνεν ὁμοκλαῖς / Κασσάνδρη, πάντῃ δὲ τεράατα λυγρὰ φαάνθη. LH
• 34ὣς H: ὡς QL suo more
• 36ἑτώσια Q
• 38θεός σφιν H: θεὸς σφὶν QL
• 39ἐπὶ Gärtner coll. Q.S. 13,20: ἐνὶ Q
• 43–46om. LH
• 43κεῦθει Q
• 44ἐνοπήν Q
• 46ἐπὶ Q

Latein

• 1–2 Calchas—regebat] At Danaum vates, monitis qui castra regebat, H
• 3 concilium H: consilium Q
• 6 excindi] sc. pro exscindi
• 12 fallacibus H
• 13 hunc H: hinc Q
• 16 manibus Troum H: manius Tubium Q
• 20 caepta] i.e. coepta
• 21 tunc Iove non praesente Dei certamina inibant / discordes. nam Troia etiam commovit Olympum. / sed Themis hanc dirimit litem fremitusque Tonantis. H
• 34–37 consiliis—videntur] consiliis eventus adest: fortissima pubes / intrat equum; Tenedo reliquum sese abdidit agmen / cum rectore suo; Sino prope robora solus / restat equi; densique ruunt ad littora apertis / Iliadae portis: quos illicit ille, catenis / iniectis ut equum divisa in moenia ducant. / Laocoon retrahens cives ait esse Pelasgum / insidias. saevo sed Pallados ille repente / numine multatur, privatus lumine utroque / et [fit ed.] natis, quos horrendi rapuere dracones. / lugubri canit exitium Cassandra propinquum / cum fremitu: passim sese omina tristia produnt. H
• 34 consiliis H: conciliis Q
• 39 limine deliberat Gärtner
• 42 poenas H
• 43–46om. H

Similienapparat

---

→ Zum Similienregister

Griechisch

• 1sq. de re cf. Q.S. 12,4–6
• 3sq. ~ Q.S. 12,2sq. (πολέμου δ’ οὐ γίνετο τέκμαρ, / δὴ τότ’ ἀριστήων ἄγυριν ποιήσατο Καλχας)
• 5 ~ Q.S. 12,7
• 5 εὔφρονι θυμῷ] = h.Hom. 30,14 ; Orph. H. 34,10
• 6–9de oratione Calchantis cf. Q.S. 12,8–20
• 10–12de oratione Ulixis cf. Q.S. 12,23sq. 28sq.
• 12 εἰς λόχον ἄνδρας] ~ Q.S. 12,28 (ἐς λόχον ἄνδρες)
• 13 κατεναντίον ἔκφατο μῦθον] ~ Q.S. 12,24 (de Ulixe: ἀντίον ἔκ. μ.)
• 14–16de oratione Neoptolemi cf. Q.S. 12,67–72
• 17sq. τῷ δ’—αἰθέρος] cf. Q.S. 12,94–99
• 17 ἑτεροφρονέοντι] verbum pedestre, cf. Epicur. Sent.Vat. 17
• 19 δούριον ἵππον ἔτευξεν] ~ Q.S. 12,110 (τεῦξαι δούριον ἵππον); cf. etiam A. Av. 1128
• 21 τετέλεστο πελώριον ἔργον] cf. Pi. P. 6,41 (πελώριον ἔργον τελέσαις); Q.S. 12,147 (de equo: τετέλεστο)
• 22 θρασυμήχανος] cf. Pi. O. 6,67 (de Hercule)
• 24 Τενέδοιο πρὸς ᾐόνας] ~ Q.S. 12,345 (πρὸς ἠιόνας Τενέδοιο)
• 25sq.de Agamemnone et Nestore classem ducentibus cf. Q.S. 12,338sq.
• 25 Ἀγαμέμνονι δίῳ] = Hom. Il. 2,221 et al.
• 26 ἐγκύμονος ἵππου] = Triph. 200 ; cf. etiam E. Tr. 11
• 32 κύδιμον ἄστυ] = Q.S. 4,451; 12,183
• 35 de re cf. Q.S. 12,433sq.
• 35 θανατηφόρον] cf. AP 11,186,1 (Nicarch.)
• 36sq. φαῖνε—τεράεσσιν] de re cf. Q.S. 12,542sq. 545
• 37 κενόμαντις] nl.
• 38sq. de re cf. Q.S. 12,523
• 39 ἐπὶ προθύροισιν ὀλέθρου] ~ Q.S. 13,20 (οὐδ’ ἄρ’ ἐφράσσατ’ ἐπὶ προθύροισιν Ὄλεθρον); cf. etiam Q.S. 12,543 (ἐν ποσὶ κείμεθ’ Ὀλέθρου)
• 42 ἑὸν μόρον ἀμφιχάνωσι] ~ Opp. H. 4,229; Gr.Naz. Carm. PG 37,974,8
• 44sq. μακάρων—Τρῴων] de re cf. Q.S. 12,157–218
• 45 ἔνδοθεν ἵππου] = Q.S. 12,264 .272; 14,139
• 45 ἀριθμὸν ἀρίστων ἔνδοθεν ἵππου] de re cf. Q.S. 12,314–335
• 46de morte filiorum Laocoontis cf. Q.S. 12,474–476
• 46 ὁμοῦ τεκέεσσιν ὄλεθρον] ~ Q.S. 12,495 (τεκέων ἐπ’ ὀλέθρῳ)

Latein

• 3 meta laborum] cf. Auson. 14,17,12 Green (meta laboris)
• 5 prudenti pectore fatur] ~ Verg. Aen. 2,107 (ficto p. f.); 10,556; 11,658 (inimico p. f.) et al.
• 6 moenia Troiae] = Verg. Aen. 5,811; 9,144 et al.
• 9 ultima spes] cf. Lucan. 8,454 (spes ultima rerum); Sil. 8,667; 17,198
• 10 Laërtius … heros] cf. Ov. trist. 5,5,3 (Laertius egerat heros); met. 13,124; Stat. Ach. 2,30
• 11 robore texant] cf. Verg. Aen. 11,326 (texamus robore navis)
• 17 aethere ab alto] = Verg. Aen. 7,25
• 19 imbuit arte] = Prud. c. Symm. 1,86; 2,21
• 20 caepta secundans] ~ Paul. Pell. euch. 5 (coepta secundes)
• 31 in moenia ducant] ~ Verg. Aen. 2,187 (item de equo Troiano: duci in moenia)
• 42 crimine paenas] ~ Homer. 38 (Chryses ad Apollinem: ut luerem sub acerbo crimine poenas)
• 43 condita libro] cf. Phoc. carm. de Verg. 8 (c. libris); Ps. Prosp. carm. de prov. 433 (c. libris)
• 46 fatum lacrymabile] ~ Sil. 2,133 (lacrimabile fatum); Sidon. carm. 5,305

Gedicht Nr. 2

Sachanmerkungen

---

• (3)Die dem Trojanischen Pferd entsteigenden Griechen vergleicht Rhodoman an anderer Stelle mit den aus der Ilfelder Schule unter Neander hervorgehenden gelehrten Schülern. Siehe Rhod. Biop. 185 ; Ilf.Herc. 281–286; Hym.Schol. 594–604; Dacian. 41–48. Siehe dazu auch Gärtner 2017, 112–115.
• (4)Zum Tod des Priamos vgl. auch Rhod. Tro.² 1399–1401.
• (5)Zum Tod des Astyanax vgl. auch Rhod. Tro.² 1396f.
• (6)Zur Vergewaltigung Kassandras vgl. auch Rhod. Tro.² 1440–1442.
• (7)Zum Tod des Deïphobos vgl. auch Rhod. Tro.² 1397f.
• (8)Zur Flucht des Aineias vgl. anders Rhod. Tro.² 1407–1412.
• (9)Demophoon und Akamas.
• (10)Rückblende zum ersten Raub Helenas. Vgl. dazu ausführlich Rhod. Tro.² 360–373.
• (11)Zu Laodike als Tochter von Priamos und Hekabe vgl. Rhod. Tro.² 246 .
• (12)Vgl. ähnlich auch den Tod des Amphiaraos in Rhod. Theb. 501–506.

Textkritischer Apparat

---

Griechisch

• 1 ἀνύσσαι] ἐπείγειν H
• 3ἁλόσεως Q
• 7 γλυκὺ] μέγα H
• 8πολυχανδέος H: πολυχαιδέος QL
• 9τόκον H: τόκου QL
• 9θαρσαλέος H: θαρσαλεὸς QL
• 10οἱδ’ QLH
• 10ἓν LH: ἕν Q
• 12ἓν LH: ἕν Q
• 14ἃ LH: ἅ Q
• 15ἄνακτι H: ἄνακτα QL
• 23an παρθένου ?
• 26ἐδαΐξε QLH
• 26βαρύζηλος H: βαρίζηλος QL
• 29περ H: πὲρ QL
• 31 δ’ ἀλλοφρονέων Q (δὲ δολοφρονέων deliberat Gärtner coll. vers. Lat.)] δ’ ἑτεροφρονέων H
• 32ἀδελφεὸς H: ἀδελφέος QL
• 34ὃν H: ὅν QL
• 35πόλλ’ H: πολλ’ QL
• 38καὶ βίον Ἀντήνωρ μετὰ κτήμασιν οἷσι [-σι πᾶσι L] φύλαξεν, / ὅττι φιλοξενίῃ Δαναῶν πρεσβῆε γέρηρεν [γέραρεν L]. LH
• 40 ἣ δμωῒς μὲν] ἥτοι δμωῒς H
• 40Τυνδαρεώνῃ H: -η QL
• 41 Ἀφύδνας (retinui coll. vers. Lat.)] Ἀφίδνας H (recte)
• 42οὗ H: οὐ QL
• 42ἀπεθήκατο LH: ἀπέθηκατο Q
• 43 ὡς τάχ’ ἔμελλε QL] ὥς μιν ἔμελλον H
• 44δυσμενέων H: δισ- QL
• 44 ὑπὸ χερσὶν] ἀπὸ χεῖρες H
• 44 ἄγειν Q falso pro ἄγεσθαι: ὑπὸ χερσὶ πεσεῖν vel ἁλεῖν [i.e. ἁλῶναι]] Gärtner locum sanare conatur
• 45πρὶν LH: πρὶο Q
• 45ἐχθροῖς H: ἔχθροις QL
• 46τῇδ’ QH
• 46δ, L
• 46δέ μιν H: δέλμιν QL
• 47χάσμα LH: χάσμμ Q
• 47Ἄϊδος H: ἀΐδος QL

Latein

• 2 avectos magno] tendere magnifico H
• 21 Troïdas Q
• 38 incolumis manet Antenor, quod comiter olim / legatos Danaum hospitio fovisset amico. H
• 41 Aphidnas H (recte, sed vide app. Gr.)

Similienapparat

---

→ Zum Similienregister

Griechisch

• 1–5 de re cf. Q.S. 13,1–21
• 4sq. ὕπνος—ἄστυ] cf. Q.S. 13,27sq. (οἱ μὲν ἐν λεχέεσσι πανύστατον ὕπνον ἴαυον / πολλῷ ὑπ’ ἀκρήτῳ βεβαρηότες)
• 6 ~ Q.S. 13,23sq. (δὴ τότ’ ἄρ’ αἰθαλέοντα Σίνων ἀνὰ πύρσον ἄειρε / δεικνὺς Ἀργείοισι πυρὸς σέλας)
• 8 cf. Q.S. 13,39–41
• 8 πολυχανδέος ἵππου] = Q.S. 12,307
• 9 θαρσαλέος φώς] = Q.S. 4,323 (de Epeo); cf. etiam de re Q.S. 12,32sq. (ἀνὴρ / θαρσαλέος)
• 15–19de morte Priami cf. Q.S. 13,220–250
• 15 δυσμενέων … ἄνακτι] ~ Q.S. 13,221 (δ. βασιλῆι)
• 19–21 υἱέα—ἠερίου] ~ Q.S. 13,251sq.
• 21sq. μητέρι—πέλασσαν] cf. Q.S. 13,265sq.
• 23–25de Cassandra ab Aiace violata cf. Q.S. 13,421–424
• 23 ἀφείλετο παρθένον αἰδώ] cf. Hom. Od. 1,9 (ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ)
• 24 αἰσχρομανής] nl.
• 26sq.de morte Deiphobi cf. Q.S. 13,354–356
• 28 κευθομένην δ’ Ἑλένην] de re cf. Q.S. 13,356sq.
• 28sq. εὑρὼν—ὁρμήν] cf. Q.S. 13,385–390
• 30 ἐρωτοτόκοισιν ὀϊστοῖς] adiectivum Nonnianum, cf. D. 10,324; Musae. 159
• 31sq. de re cf. Q.S. 13,403–407
• 33–38de Aenea servato cf. Q.S. 13,301 .317 .322.328–337 .344
• 39sq. de re cf. Q.S. 13,496–498.524sq.
• 41de Aphidnis a Dioscuris expugnatis cf. Q.S. 13,519sq.
• 43–47de sorte Laodices cf. Q.S. 13,544–550

Latein

• 5 vinoque sepultam] = Verg. Aen. 2,265 (item de Troia: urbem somno v. s.)
• 9 viscera partu] = Lucan. 1,377 ; Claud. carm. min. 32,9; Prud. c. Symm. 2,1081
• 11 grassantur in urbe] ~ Manil. 4,184 (grassentur in urbe)
• 15 postremo in limine vitae] ~ Lucan. 2,106 (primo in l. v.)
• 17 funditus urbem] = Verg. Aen. 12,594
• 18 de re cf. Verg. Aen. 2,538sq. (qui nati coram me cernere letum / fecisti)
• 18 indigna morte peremptos] ~ Verg. Aen. 6,163 (i. m. peremptum)
• 27 in thalamo somnoque meroque gravatus] cf. Val. Fl. 2,568 (clausum ut thalamis somnoque gravatum); cf. etiam Verg. Aen. 6,520 (curis somnoque gravatum)
• 29 imperat irae] = Ov. epist. 11,15; met. 9,28
• 34 Aeneas pius] de epitheto cf. Verg. Aen. 1,220 .305 .378 et al.
• 34 hostilibus armis] = Verg. Aen. 11,83; Stat. Theb. 1,429 et al.
• 36 de re cf. Verg. Aen. 2,633 (dant tela locum flammaeque recedunt)
• 36 cedit flamma viro] ~ Ov. Pont. 1,1,34 (item de Aenea: dicitur ipsa viro flamma dedisse viam)
• 46 telluris hiatu] = Ov. epist. 3,63; Stat. Theb. 1,184; 8,19 et al.

Gedicht Nr. 3

Sachanmerkungen

---

• (13)Vgl. ähnlich die nächtliche Erscheinung des toten Patroklos in Rhod. Il.parv.Hom. 23,7–8.
• (14)Zur Opferung Polyxenas und Hekabe vgl. auch Rhod. Tro.² 1402–1406.
• (15)Vgl. auch Rhod. Quint.Per. 2,23–25.
• (16)Zur Rache des Nauplios vgl. auch Rhod. Tro.².

Textkritischer Apparat

---

Griechisch

• 1δῃώσαντο H: δηώσαντο QL
• 1υἷες H: υἱὲς QL
• 4ἱερὰς H
• 7κάρτει H: καρτεϊ Q
• 7τέλος H: μέλος Q
• 8δὲ LH: δ’ Q
• 10ὑπὲρ Q (ultima syllaba littera -ρ producta): ὑπεὶρ H
• 11 ὡς δ’ ἄρα τοὺς] ὡς δὲ σφᾶς H
• 11ἠδὲ LH: ἠδε Q
• 13ἐντύνοντες LH
• 14σφετέρην H: -ων QL
• 15ἔχθρην Gärtner: ἐχθρὴν QL: ὀργὴν H
• 21ῥέξωσιν H: ῥέζωσιν QL
• 22ἄρμενον debuit secundum LSJ
• 22εἰδ’ Q
• 25τῷ δὲ H: τῷδε QL
• 26παρθενικὴν H: παρθενίκην QL
• 28ἐς H
• 29 νήνεμος ἦλθε γαλήνη] κάλλιμος οὖρος ἄητο H
• 32ᾔσχυνεν scripsi: ἤσχυνεν QL: ᾒ σχύνεν H
• 34λαὸς LH: λάος Q
• 37ἀλγινόεντα H: ἀλγινώεντα QL
• 41ἡ δὲ H: ἠδὲ QL
• 45ἀμφιμεμάρπει H: -μεμάρπτει QL
• 47ὅπη QL
• 49 κατέπεφνον] ἔρραισαν H
• 51ὑποβρυχίην LH

Latein

• 8 in primis H
• 8 solertis H
• 9 audacis Gärtner: audaci Q
• 19 edicere H
• 26 caeso Gärtner coll. Verg. Aen. 11,82: caesa QH: an caesae ?
• 27 Hecabe H
• 30 coeptant Gärtner
• 42an Capherei ?
• 44 attritus—salutem] vitae cupidus, cum multa laborat H

Similienapparat

---

→ Zum Similienregister

Griechisch

• 1 δῃώσαντο] cf. Q.S. 14,3
• 3 ἄσπετα καγχαλόωντες] cf. Q.S. 14,85 (μέγα κ.).232 (κ. ἀνὰ φρένας).329 (μέγα κ.)
• 5sq. τίμησαν ὁμῶς μολπῇ τε καὶ … / … γεράεσσιν] ~ Q.S. 14,109 (μολπῇ καὶ γεράεσσιν … τίεσκον)
• 6 ἐξαίτοις γεράεσσιν] = Man. 3,354
• 7 ὀϊζυροῦ πολέμοιο] = Hom. Il. 3,112
• 8–10 de re cf. Q.S. 14,107sq.
• 8 τλήμονα θυμόν] cf. eadem sede Q.S. 14,110 (de Sinone: τλήμονι θυμῷ)
• 11 δόρπου … ἠδὲ ποτοῖο] cf. Q.S. 14,144
• 12 ~ Hom. Il. 1,606 (κακκείοντες ἔβαν οἶκόνδε ἕκαστος); 23,58 (κ. ἔ. κλισίηνδε ἕκαστος)
• 13 ὁμῶς θυμηδέα νόστον] ~ Q.S. 14,312 (θοῶς θ. ν.)
• 14–16 de re cf. Q.S. 14,149–178
• 16 κλεψινόοις ὀάροισιν] = Nonn. D. 8,127; de re cf. Q.S. 14,150 (Ἀτρείδης ὀάριζε μετ’ ἠϋκόμοιο γυναικός)
• 17–24 de re cf. Q.S. 14,179sq. 213–219
• 18 θελξίμβροτον] cf. Orph. L. 320
• 18 ὕπνον ἀμέλγων] = Apoll. Met.Ps. 4,17
• 19 τελεσσιμόθοισιν] nl.
• 25sq. τῷ—ἐπήρατον] de re cf. Q.S. 14,313sq.
• 26–29 ἐνθάδε—πετρώθη] de re cf. Q.S. 14,347–351
• 27 δακρυμανής] nl.
• 29 cf. Hom. Od. 11,640
• 30 de re cf. Q.S. 14,354
• 31–35 de re cf. Q.S. 14,423–426.435–437
• 32 Κασσάνδρην ᾔσχυνεν] = Q.S. 13,422
• 36–38 de re cf. Q.S. 14,449–451.459–461
• 39sq. de re cf. Q.S. 14,466–487
• 43 de re cf. Q.S. 14,532sq.
• 44–46 αὐτὰρ—ἕκητι] de re cf. Q.S. 14,561.574sq. 580sq.
• 46–50 de re cf. Q.S. 14,612–614.621sq.
• 48 οἶστρον ἀέξων] = Nonn. D. 14,326; 40,439
• 51 de re cf. Q.S. 14,627sq.

Latein

• 1 moenia Troum] = Ov. met. 13,343 .375
• 3 victricibus armis] = Paul. Nol. carm. 13,29; 14,87
• 4 altaria Divum] = Prud. c. Symm. 2,358
• 5 laudes ad sidera iactant] ~ Verg. ecl. 5,62 (voces ad s. i.)
• 8 praemia facti] = Ov. met. 4,757; 8,503
• 11 expleta voluptas] = Stat. silv. 2,1,15
• 12 munere somni] ~ Ov. fast. 3,185 (munera s.)
• 13 conscendere naves] cf. eadem sede Iuv. 6,98 ; Iuvenc. evang. 3,93 (c. navem)
• 15 coniugis iras] = Verg. Aen. 2,572
• 16 dulcibus alloquiis] = Stat. silv. 2,1,232; Val. Fl. 1,251
• 17 defuncti conspicit umbram] ~ Claud. 10,109 (venientis c. u.)
• 18 membra sopore] = Lucr. 4,453; Culex 207 ; Sil. 3,170
• 34 unius ob noxam] = Verg. Aen. 1,41
• 34 sumere poenas] = Verg. Aen. 2,576; 6,501
• 37 fulguraque tonitruque] cf. Val. Fl. 1,692 (fulguraque et tonitrus); de -que in arsi producto cf. e.g. Verg. Aen. 3,91 (liminaque laurusque)
• 37 ineluctabile fulmen] ~ Verg. Aen. 8,334 (i. fatum)
• 39 ventorum turbine] cf. eadem sede Sil. 1,538
• 40 fluctusque ad sidera tollat] ~ Verg. Aen. 1,103 (f. ad s. tollit)
• 42 saxa Capharei] = Culex 354
• 51 discrimina ponti] = Val. Fl. 1,37